Nên dạy trẻ kỹ năng sống như thế nào? Dưới đây là các kỹ năng sống cho trẻ mà bất kỳ bậc bố mẹ nào cũng nên trang bị cho con để bé tự tin ngoài xã hội, chuẩn bị cho sự trưởng thành hoàn thiện.

Là bố mẹ, ắt hẳn ai cũng yêu thương con mình rất nhiều, luôn muốn bảo vệ và nuôi dưỡng con thật tốt. Thế nhưng, thực tế là sự bao bọc quá mức không phải lúc nào cũng phát huy tác dụng, đặc biệt là khi trẻ lớn dần. Chính vì thế, việc trang bị các kỹ năng sống cho trẻ là điều cần thiết, giúp trẻ tự tin bước vào cuộc sống.

Dưới đây là các kỹ năng sống cho trẻ mà bất kỳ bậc bố mẹ nào cũng nên trang bị cho con để bé tự tin ngoài xã hội, chuẩn bị cho sự trưởng thành hoàn thiện.

Nội dung

Kỹ năng sống là gì?

Kỹ năng sống có thể được hiểu là tập hợp các hành vi tích cực và khả năng thích nghi của mỗi cá nhân đối với các nhu cầu và thử thách của cuộc sống hàng ngày.

Những kỹ năng này con người tiếp thu thông qua giáo dục hoặc trải nghiệm trực tiếp, dùng để trả lời các câu hỏi và các vấn đề trong cuộc sống hằng ngày.

Vì sao nên dạy trẻ kỹ năng sống?

Việc hình thành các kỹ năng cơ bản trong sinh hoạt và học tập có vai trò quyết định đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách sau này của trẻ. Khi xảy ra vấn đề nào đó, nếu không được trang bị kỹ năng sống, trẻ sẽ không đủ kiến thức để xử lý các tình huống bất ngờ. Vì thế, rèn luyện kỹ năng sống là điều cần thiết, giúp trẻ sớm có ý thức làm chủ bản thân, sống tích cực và hướng đến những điều lành mạnh cho chính mình cũng như xã hội.

Nên dạy trẻ các kỹ năng sống nào?

Kỹ năng tự ăn, uống nước

Ông bà ta xưa nay có câu: Học ăn, học nói, học gói, học mở. Câu nói này có nghĩa, kỹ năng ăn uống là trong những kỹ năng quan trọng nhất trong giai đoạn đầu đời của bé. Chính vì thế, ngay từ khi bé còn nhỏ, bố mẹ nên dạy con cách ăn uống tự lập mà không cần người giúp đỡ.

Đến khi trẻ đủ tuổi để có thể ngồi trên bàn ăn, tay biết cầm nắm đồ ăn, đồ vật thì bố mẹ nên dạy cho bé cần dạy bé một số vấn đề như: Đâu là những đồ ăn có thể ăn được? Đâu là những món không thể bốc lên cho vào miệng? Tập cho con thói quen tự cầm thìa xúc đồ ăn…

Kỹ năng ứng xử

Kỹ năng ứng xử cũng rất quan trọng. Kỹ năng này sẽ giúp bé dễ dàng hòa nhập với mọi người xung quanh hơn. Một số kỹ năng ứng xử mà bố mẹ có thể dạy cho bé: chào hỏi người lớn, tôn trọng mọi người, không ăn vạ, khóc lóc để đòi bằng được thứ mình thích, biết nhường nhịn em bé nhỏ tuổi hơn, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi đúng lúc…

Để có thể rèn kỹ năng sống nói chung và kỹ năng ứng xử nói riêng một cách hiệu quả nhất, bố mẹ nên là tấm gương để bé noi theo.

Bên cạnh đó, khi trẻ bị phạm lỗi, bố mẹ đừng vội la mắng hay đánh con. Thay vào đó, hãy nhẹ nhàng hỏi chuyện tại sao con lại làm như thế, sau đó nhắc nhở bé lần sau không được tái phạm nữa.

Nấu ăn

Nấu ăn là một kỹ năng sống cho trẻ thiết thực nhất mà bạn nên dạy cho con. Ngay từ khi bé bước vào bậc tiểu học, bạn hãy bắt đầu dạy bé làm từng việc đơn giản trước. Đầu tiên, bạn có thể chỉ bé cách vo gạo rồi dùng nồi cơm điện để nấu cơm, cách luộc trứng, luộc rau, chiên trứng, sơ chế thịt, cá…

Khi trẻ biết tự nấu ăn, bố mẹ sẽ không phải lo lắng khi bận rộn, vắng nhà hay khi bé đi học và sinh sống ở nơi xa gia đình. Việc rèn luyện kỹ năng nấu ăn từ sớm cũng sẽ giúp bé sẽ biết xoay xở khi không có mẹ ở nhà hoặc trẻ sẽ tự giác vào bếp phụ bạn nấu ăn.

Dạy con kỹ năng bảo vệ bản thân

Trẻ con vốn luôn hiếu động, hiếu kỳ và muốn khám phá những điều mới lạ. Thế nhưng, những mối nguy hiểm cho trẻ ngày càng nhiều, nó có thể xảy ra với trẻ tiềm ẩn không chỉ ở gia đình, ở trường học, ngoài đường mà còn ở bất kỳ đâu trong cuộc sống này.

Đa phần các bậc cha mẹ đều ý thức được điều này nhưng không phải bậc cha mẹ nào cũng có phương pháp dạy con những kỹ năng bảo vệ bản thân đúng cách. Không ít các bậc bố mẹ chọn cách nghiêm cấm con tiếp xúc với các rủi ro mà không giáo dục, trau dồi các kỹ năng bảo vệ bản thân dẫn đến bé càng kích thích tính tò mò, muốn khám phá và không mang lại nhiều tác dụng.

Để trẻ có thể tự bảo vệ bản thân mình trước những nguy hiểm phụ huynh cần giúp trẻ hình thành thói quen và kỹ năng cần thiết như: không đi theo người lạ, không ăn những món đồ người lạ cho, biết nhờ gọi điện cho bố mẹ khi đi lạc…

Giặt giũ

Giặt giũ là một kỹ năng mà mỗi trẻ nên học ngay từ khi còn nhỏ. Kỹ năng này sẽ hữu ích khi trẻ lớn hơn và đi học xa nhà. Bố mẹ có thể dạy con giặt từ những đồ cơ bản như khăn, tất…rồi đến quần áo, giày dép…

Trong quá trình bé thực hiện, bố mẹ nên cẩn thận hướng dẫn và luôn động viên để trẻ không cảm thấy quá khó. Bạn hãy chỉ cho trẻ cách làm từng bước, cặn kẽ, hướng dẫn cho bé biết những đồ nào có thể giặt chung, đồ nào phải giặt riêng, đồ nào phải giặt bằng tay…Sau một thời gian bé đã thành thạo, bố mẹ hãy giao nhiệm vụ giặt giũ cho trẻ và để trẻ tự làm một mình.

Ngoài ra, bạn cũng nên hướng dẫn con cách phơi quần áo, gấp và sắp xếp quần áo vào tủ… Những kỹ năng này sẽ rất hữu ích trong việc rèn cho trẻ thói quen sạch sẽ, ngăn nắp.

Kỹ năng sắp xếp đồ đạc

Nhiều phụ huynh thường chủ động dọn dẹp mọi đồ dùng của con, kể cả đồ chơi, quần áo hay giày dép. Thế nhưng việc nay sẽ khiến bé dễ bị ỉ lại, bố mẹ nên chia sẻ những công việc này với con nhằm giúp trẻ hình thành kỹ năng sắp xếp đồ đạc, xây dựng tính ngăn nắp. Để dạy trẻ kỹ năng sống này, ba mẹ có thể bắt đầu từ những việc đơn giản như tập cho trẻ cất đồ chơi đúng vị trí sau khi chơi xong, cất giày dép đúng chỗ sau khi mang. Với những bé lớn hơn, ba mẹ có thể hướng dẫn trẻ sắp xếp và cất quần áo đúng vị trí.

Kỹ năng tự sơ cứu vết thương

Chẳng may trẻ bị thương khi đang chơi, lúc này cha mẹ không có ở đó thì sẽ rất nguy hiểm. Chính vì thế, các bậc phụ huynh nên dạy bé cách giữ bình tĩnh và làm thế nào để xử lý vết thương một cách tốt nhất. Nếu được hướng dẫn tốt, sau này khi xảy ra vấn đề tương tự thì bé sẽ biết cách giữ bình tĩnh khi bị thương và tự biết cách sơ cứu vết thương một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.

Kỹ năng bơi lội

Bơi lội là một trong những môn thể thao có lợi cho sự phát triển toàn diện của trẻ cả về thể chất và trí tuệ. Không chỉ thế, việc cho trẻ học bơi và các kỹ năng sơ cứu đi kèm sẽ giúp trẻ có thể linh hoạt xử lý các tình huống nguy hiểm khi ngã xuống nước. Trẻ sẽ học được cách tự bảo vệ bản thân và hỗ trợ bạn bè xung quanh khi xảy ra tình trạng đuối nước, ngạt nước…Vì vậy, đây là kỹ năng sống cần thiết cho trẻ nên được giáo dục từ sớm.

Trẻ em như trang giấy trắng, bố mẹ hãy kiên nhẫn và dành nhiều thời gian để dạy trẻ kỹ năng sống cơ bản trên đây nhé. Các bậc cha mẹ hãy nhớ rằng, thay vì bao bọc, nên giúp trẻ trở thành người tự chủ trong mọi tình huống.